Ceci n'est pas une pipe

© René Magritte: La Trahision des Images, 1929, c/o Beeldrecht, Amsterdam 2007
Magritte heeft verscheidene schilderen gemaakt waarop hij het afgebeelde voorwerp van zijn identiteit beroofd door eronder te zetten dat het dat niet is. "dit is geen pijp", want een pijp kun je vasthouden, een pijp rookt. Een beeld is niet de werkelijkheid. Dit is een afbeelding van een pijp in twee dimensies, niets meer en niets minder.
Ceci n'est pas une organisation schrijf ik graag onder een organisatieschema. Het is de opstelling, niet het spel. Het zijn de processen die een organisatie onderscheidend maken en zelden de structuur. De stroming vind ik interessanter dan de bedding van de rivier. De stroming zoekt haar weg, kijk naar de Grand Canyon. De stroom heeft het vermogen zich aan te passen, nieuwe structuren te scheppen. Ze kent meer dan ëën weg, en het is niet de rechte weg. Een doel kan op verschillende manieren bereikt worden. Onze structuren lijken vaak zo vastgeroest en ingewikkeld. 'We gaan hier niet om mensen heen organiseren' hoor ik regelmatig. Maar waarom doen we dat niet? In een bepaalde ontwikkelingsfase kan dat wel eens een heel goed idee zijn! Snuffelend op een boekenmarkt ontdekte ik een boek van Magaret J. Wheatley over de nieuwe fysica en kwantummechanica. Zij stelt: 'stromingen hebben een andere verhouding met natuurkrachten dan hoe wij organiseren. Met een sprankelend zelfvertrouwen weten zij dat hun diepe verlangen naar de oceaan zal worden beantwoord, dat de natuur niet alleen de roep maar ook het antwoord erop creëert'. De rotsformaties van de Grand Canyon zijn gevormd door de stroom van de Colorado en niet omgekeerd.